Oczy, które zbliżają się lub oddają od człowieka

obiekt (satyna, obręcz aluminiowy, 600 x 250 cm)
2024

Oczy, które zbliżają się lub oddają od człowieka opisują wpływ architektury kościoła na naszą perspektywę i zachowanie. Kościół jest formą zinstytucjonalizowanego sposobu patrzenia, wyrażonego dzięki konkretnej przestrzeni architektonicznej, która kształtuje nasze nawyki i podświadomość, np ławki, których ustawienie w stronę ołtarza wymusza patrzenie w górę na autorytet, ignorując otoczenie. 
Ta hierarchia społeczna przenika nasze życie codzienne i obowiązuje także poza kościołem. Podziały w społeczeństwie sprawiają, że ludzie postępują i zachowują się w konkretny sposób przewidziany w odgórnie stworzonych zasadach. Prowadzą do wzajemnego piętnowania i zobojętnienia na drugiego człowieka.
Obiekt Oczy, które zbliżają się lub oddają od człowieka zainspirowany został koncepcją “deaf space”, której podstawową zasadą jest dostosowanie przestrzeni do komunikacji w języku migowym tak, by wszyscy uczestnicy aktu komunikacji mieli zachowany eye-contact. Dzięki temu promuje równość i kontakt wzrokowy, zmieniając normy społeczne i zwiększając empatię.
Obiekt, w formie cylindra z ruchomymi gałkami ocznymi, sprzeciwia się hierarchii i promuje wzajemną uważność. Na zewnętrznej stronie obiektu gałki obserwują rzeczywistość, a wewnętrzne patrzą na siebie nawzajem. Ma inspirować do refleksji nad nowym podejściem do patrzenia i komunikacji, czerpiąc wzorce z deaf space, gdzie kontakt wzrokowy jest kluczowy. W takiej przestrzeni wszyscy są sobie równi, co może prowadzić do większej empatii i mniejszego zobojętnienia.

szycie: Wisła Nicieja
obręcz: Piotr Szczygielski

projekt zrealizowany w ramach wystawy Drżenia organizowanej przez Nadbałtyckie Centrum Kultury w Gdańsku 

fot. Jan Rusek i Tomasz Maryks